Daar is verskeie verontrustende feite en statistieke wat daarop dui dat vroue heelwat langer as mans lewe.

Robert Shmerling MD, fakulteitsredakteur van Harvard Health Publications, sê ʼn stewige 57% van almal 65 jaar en ouer in die VSA is vroue. Teen ouderdom 85 het hierdie persentasie tot 67% gestyg – meer as twee derdes van die hele ouderdomsgroep. Daar is drie vroue vir elke man in die ouderdomsgroep 90+.

Hoekom lewe vroue dan langer as mans? Solidariteit Wêreld het ʼn lys faktore saamgestel wat mans se lewensverwagting verkort:

• Kulturele faktore

Marianne J. Legato, MD, skrywer van Why Men Die First: How to Lengthen Your Lifespan, sê mans se mediese uitdagings is in groot mate aan kulturele kondisionering toe te skryf. “Die reëls word kort na geboorte gestel: Verduur die pyn, moenie ʼn sissie wees nie, moenie swakheid toon nie, wees ʼn man. Baie mans kry mediese advies slegs op aandrang van ʼn eggenote of wanneer hulle toestand al erg verswak het.”

“Vroue is in staat om logieserwys hulp te vra. Hulle is op ʼn sekere manier bedraad en is baie gemotiveerd. Die kulturele redes om nie dokter toe te gaan nie, maak mans dood,” sê sy.

• Groter liggaamsgrootte

“Mense langer as 6 voet lewe gemiddeld nie so lank soos mense korter as 6 voet nie,” sê dr Vincent Giampapa, ’n gekwalifiseerde teenverouderingsdokter van New Jersey.

Volgens ’n studie wat in 2004 in Medical Hypothesis gepubliseer is, het groter individue in ʼn spesie meesal ʼn korter lewensduur. Dit geld vir mense en die meeste diersoorte – insluitende visse, insekte, primate en honde. “In baie spesies gaan groter diere meesal gouer dood as kleiner diere. Hoewel die omvang van hierdie effek by mense onseker is, werk dit teen langlewendheid vir mans,” sê Shmerling.

• Risiko’s en riskante werk

Schmerling sê dit is “biologiese noodlot” vir mans om vroeër as vroue dood te gaan omdat hulle fisiologies geneig is om meer risiko’s te loop en riskanter werk te doen. “Die frontale lob van die brein – die deel wat oordeelsvermoë en oorweging van die gevolge van ʼn handeling beheer – ontwikkel stadiger by seuns en jong mans as by hulle vroulike eweknieë. Dit dra waarskynlik by tot die feit dat baie meer seuns en mans in ongelukke of as gevolg van geweld sterf as meisies en vroue. Voorbeelde sluit in motorfietsry, dronk bestuur en manslag,” sê hy.

Hy noem voorts dat daar baie meer mans as vroue in van die riskantste werke is, insluitende militêre stryd en konstruksie.

Mans vererger ook hulle inherente gesondheidsrisiko’s met riskante leefstylgewoontes, soos rook, ongesonde kos en oormatige drankgebruik.

• Vatbaarder vir siektes – veral dié wat die hart aantas

Mans het ʼn stywe 50% groter kans om aan hartsiekte te sterf as vroue. “Die feit dat mans laer estrogeenvlakke as vroue het, is dalk deel van die rede. Maar mediese risiko’s, soos swak behandelde hoë bloeddruk of ongunstige cholesterolvlakke, kan ook daartoe bydra.”

Sean Hagberg, hoofwetenskaplike van Rio Grande Neurosciences in Santa Fe, N.M., en kliniese assistentprofessor in neurochirurgie aan die Universiteit van Nieu Mexiko, beaam dit. “Selfs in die eerste lewensjaar het mans ʼn hoër sterftekoers, en dit hou lewenslank so aan.”

Dr Larry Santora, ʼn kardioloog by St Joseph Health System in Orange, Kalifornië, koppel dit aan hoër estrogeenvlakke by vroue – wat hulle 10 tot 15 jaar langer teen hartsiekte beskerm as mans. “Dis goed bekend dat estrogeen die goeie cholesterol (HDL) vermeerder en slegte cholesterol (LDL) verminder. Estrogeen maak die binneste voering van die kroonslagare soepeler en dus minder vatbaar vir besering en inflammasie wat met plaakvorming en aterosklerose verband hou.”

• Selfmoord

Mans is oor die algemeen minder sosiaal as vroue en het dus minder sosiale kontak. Dit verhoog hulle isolasie en risiko van selfmoord. “Dit is so ondanks die feit dat depressie meer algemeen onder vroue voorkom en dat vroue meer (nienoodlottige) selfmoordpogings aanwend. Sommige skryf dit toe aan mans se geneigdheid om dit vermy om hulp vir depressie te kry en die kulturele norme wat mans ontmoedig om hulp vir geestesiektes te kry,” sê Schmerling.

Bronne:

Don Fernandez, 4 September 2008, “Why men’s lives are shorter than women’s”, http://www.webmd.com/men/features/why-mens-lives-are-shorter-than-women?page=4.

Linda Melone, 14 August 2015, “11 reasons why men die sooner than women”, http://www.msn.com/en-us/health/wellness/11-reasons-men-die-sooner-than-women/ss-AA2gR0x#image=1.

Robert Shmerling, 19 february 2016, “Why men often die earlier than women”, http://www.health.harvard.edu/blog/why-men-often-die-earlier-than-women-201602199137?utm_source=delivra&utm_medium=email&utm_campaign=BF20160727-Sleep&utm_id=208931&mid=12998947&ml=208931.